Οι περισσότεροι από αυτούς που παρακολουθούν τα σεμινάρια μου έρχονται, γιατί αντιλαμβάνονται την ανάγκη να αλλάξουν τη ζωή τους. Μερικοί φοβούνται να εγκαταλείψουν το σύντροφο ή τη δουλειά τους, ενώ άλλοι προσπαθούν να βρουν τρόπο να ζουν σε μία κατάσταση ασύμβατη με τις συναισθηματικές τους ανάγκες. Είναι αμέτρητες οι φορές που μου είπαν: “Nομίζω ότι ήμουν καλύτερα, πριν συνειδητοποιήσω τη δυστυχία μου”.
Από τη στιγμή, όμως, που συνειδητοποιούμε τις ανάγκες μας, είναι αδύνατο να τις ξεχάσουμε. Από τη στιγμή που ανακαλύπτουμε την πηγή της δυστυχίας μας, δεν μπορούμε να διαγράψουμε αυτή τη συνειδητοποίηση. Είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε επιλογές. Η ικανότητα της επιλογής είναι μία ενεργητική δύναμη. Η αίσθηση ότι έχουμε ενεργητική δύναμη είναι συγχρόνως συναρπαστική, αλλά και απειλητική, επειδή μας κάνει να θέλουμε να αλλάξουμε εκείνες τις πλευρές της ζωής μας που δεν είναι όπως θα έπρεπε. Αλλάζοντας αυτές τις πλευρές εμπνεόμαστε να δούμε κατάματα και άλλες πτυχές της ζωής μας που δεν μας ικανοποιούν.
Το να αλλάξουμε τη ζωή μας είναι συχνά δύσκολο, γιατί αισθανόμαστε ότι έχουμε υποχρεώσεις απέναντι στους άλλους. Συνήθως μαθαίνουμε τις υποχρεώσεις μας μέσα στη δομή της οικογένειας μας και τις βιώνουμε ως δεσμό με την οικογένεια. Το να νοιώθουμε όμως τις υποχρεώσεις μας απέναντι στον εαυτό μας είναι μία εντελώς διαφορετική αρετή, που η συνειδητοποίησή της μπορεί να προκαλέσει τρομερές αναστατώσεις μέσα σε μία οικογένεια.
Για παράδειγμα, αν μία γυναίκα νιώθει ότι έχει υποχρέωση απέναντι στον εαυτό της και τις ανάγκες του, είναι δυνατόν να αναγνωρίσει ότι δεν μπορεί να ανεχτεί άλλο το γάμο της. Όταν το συζητήσει με το σύζυγό της θα της πει: “Σκέψου τα παιδιά”. Aυτή η περίπτωση είναι ένα πολύ συχνό παράδειγμα της σύγκρουσης ανάμεσα στην αφοσίωση στην ομάδα και την αφοσίωση στον εαυτό μας.
Όσο ζούμε σε μία μη ικανοποιητική κατάσταση, μπορεί για κάποιο διάστημα να προσπαθούμε να ικανοποιούμε τις απαιτήσεις που επιβάλλει η αφοσίωση στην ομάδα και έτσι να αποφεύγουμε τις προσωπικές μας συναισθηματικές ανάγκες. Σε κάποιο σημείο όμως το συναισθηματικό μας σώμα “ενδυναμώνεται” τόσο, ώστε να μην μπορεί πια ο νους να ξεγελά την καρδιά.
Η δυστυχισμένη σύζυγος είτε θα καταλήξει σε μία ασταμάτητη προσωπική αναστάτωση παραμένοντας με τον άντρα της, είτε θα πάρει διαζύγιο και θα νιώθει ενοχές επειδή δεν παρέμεινε πιστή στην ομάδα, την οικογένειά της. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχουν πολλοί τρόποι να “χωρέσουμε” με επιτυχία τις συναισθηματικές μας ανάγκες μέσα σε ένα πλαίσιο ζωής, που δημιουργήθηκε πριν αντιληφθούμε ποιες ήταν αυτές.
Η Τζούλι συμμετείχε σε ένα σεμινάριο μου, επειδή έπασχε από κάποια σοβαρή μορφή καρκίνου των ωοθηκών και του μαστού. Ο γάμος της ήταν δυσλειτουργικός εδώ και πολλά χρόνια. Ήθελε να θεραπεύσει τον καρκίνο της, ζούσε όμως με έναν άντρα που της φερόταν με πλήρη περιφρόνηση, ένα μοντέλο συμπεριφοράς που είχε αρχίσει δύο χρόνια μετά το γάμο τους.
Συχνά έλεγε στη Τζουλή ότι του ήταν απωθητικό ακόμη και να τη βλέπει παρά το γεγονός ότι ήταν μία εξαιρετικά γοητευτική γυναίκα. Προσπαθώντας να κερδίσει την αποδοχή του, “πέθαινε” στη δίαιτα και έκανε συνεχώς γυμναστική. Περιέγραψε τον εαυτό της ως “ειδικό” Στην ικανότητα να χειρίζεται τους άλλους, ικανότητα την οποία χρησιμοποιούσε για να τα βγάζει πέρα με το γάμο της, αν και με τους χειρισμούς της δεν έπαιρνε τελικά αυτό που ήθελε.
Όταν η Τζούλη ήθελε την προσοχή του συζύγου της, επινοούσε διάφορες ενδιαφέρουσες ιστορίες για ανθρώπους που συναντούσε στα μαγαζιά που ψώνιζε. Μία φορά του τηλεφώνησε στο γραφείο του, λέγοντάς του ότι δήθεν κάποιον είχε προσπαθήσει να τη βιάσει, ενώ έκανε τζόκινγκ. Όμως, οποία ιστορία και δεν έπαθε, τίποτα δε φαινόταν να προκαλεί το ενδιαφέρον για ή το σεβασμό του.
Τα χρήματα ήταν άλλο ένα θέμα τριβής ανάμεσα τους. Αν και ο σύζυγός της είχε πολύ υψηλές αποδοχές, της έδινε ελάχιστα χρήματα και απαιτούσε λογαριασμό για κάθε δεκάρα. Παρά την ταπεινωτική αυτή τη συμπεριφορά, δεν της πέρασε ποτέ από το μυαλό να πιάσει μία δουλειά για να έχει προσωπικό εισόδημα, γιατί πίστευε ότι δεν είχε την ικανότητα.
Η σεξουαλική τους σχέση είχε σταματήσει δύο χρόνια μετά το γάμο τους. Οι προσπάθειες της Τζούλια να κρατήσει αυτό το κομμάτι της σχέσης του ζωντανό επέφεραν και άλλες ταπεινώσεις. Μετά τη διάγνωση του καρκίνου, ο άντρας της σταμάτησε να κοιμάται στο ίδιο κρεβάτι μαζί της. Η αντίδραση σε αυτή την απόρριψη ήταν να κοιμάται στο πάτωμα, στην είσοδο της κρεβατοκάμαρας τους. Κάθε πρωί κυριολεκτικά την πατούσε για να πάει στο μπάνιο και κάποιες φορές την έφτυνε, όταν τον κοίταζε και του ζητούσε βοήθεια.
Όταν ρωτήθηκε γιατί δεν έφευγε, η Τζούλι απάντησε πως ποτέ δεν ήταν ικανή να φροντίζει τον εαυτό της συναισθηματικά ή οικονομικά και τώρα, περισσότερο από ποτέ, χρειαζόταν κάποιον να τη φροντίζει. Το τραγικό ήταν ότι όποτε μιλούσε για τον άντρα της, το πρόσωπο της έπαιρνε μία όψη σαν να ήταν μαγεμένη, έλεγε ότι στην πραγματικότητα εκείνος τη νοιαζόταν, αλλά είχε πολύ μεγάλο άγχος λόγω της δουλειάς του και για αυτό της φερόταν έτσι. Και πρόσθετε ότι την αγαπούσε πραγματικά, απλώς δυσκολευόταν να δείξει την αγάπη του.
Όταν της πρότεινα να δει ένα ψυχοθεραπευτή, είπε πως ο άντρας της πίστευε ότι οι ψυχοθεραπευτές δεν ωφελούν κανέναν και για αυτό δεν μπορούσε να πάει. Επίσης της είπα ότι αν έτρωγε τροφές κατάλληλες για αυτή με μεγάλη περιεκτικότητα σε βιταμίνες και γενικά αν έκανε υγιεινή διατροφή, το σώμα της θα επανακτούσε ένα μέρος της δύναμής του. Απάντησε ότι αν ο άντρας της ενέκρινε αυτές τις υποδείξεις, θα τις ακολουθούσε.
Με ενεργειακούς όρους έχει σημασία το γεγονός ότι η Τζούλι ανέπτυξε καρκίνο στο γεννητικό της σύστημα -πρώτα στις ωοθήκες και μετά στο μαστό. Η αρρώστια της, με συμβολικό τρόπο, δήλωνε τα αισθήματα απόρριψής της ως γυναίκα. Όπως θα διαβάσετε στο επόμενο κεφάλαιο τα γεννητικά μας όργανα περιέχουν τη βιογραφική μας ενέργεια, ιδιαίτερα αυτή που αφορά στις σχέσεις μας με τους άλλους, καθώς επίσης και στον τρόπο ύπαρξης μας μέσα στο εξωτερικό μας περιβάλλον. Η Τζούλι δεν μπορούσε να πιστέψει ότι είχε κάποια προσωπική δύναμη γιατί έβλεπε τον άντρα της ως την πηγή της ασφάλειάς της. Η βιολογία της λάμβανε σταθερά σήματα “έλλειψης δύναμης”. Η Τζούλι πέθανε μέσα σε ένα χρόνο.
Οι άνθρωποι με ενεργητική δύναμη, είναι εντελώς διαφορετικοί από τους “προσκολλημένους” σαν την Τζούλι. Κινητοποιούν τον εαυτό τους -πιστεύουν ότι η φροντίδα του εαυτού τους έχει προτεραιότητα και τα ενεργειακά τους κυκλώματα είναι συνδεδεμένα με τη συνείδηση, τη δύναμη και τη συναισθηματική αντοχή. Αυτός που βρίσκει κίνητρα μέσα του είναι ικανός να κάνει ότι χρειάζεται για να διατηρεί την ισορροπία του σώματος, του νου και της ψυχής του.
Όπως και η Τζούλι, έτσι και η Τζοάνα είχε δυσλειτουργικό γάμο και ανέπτυξε καρκίνο του μαστού. Παρόλο που ο γάμος της δεν ήταν σαν την ιστορία φρίκης της Τζούλι, είχε και αυτός τα προβλήματα του. Ο άντρας της ο Νιλ, διατηρούσε σχέσεις με αρκετές άλλες γυναίκες. Η Τζοάνα το ήξερε αλλά προσπαθούσε να μην του δίνει σημασία. Στην προσπάθειά της να ζήσει με τις απιστίες του άντρα της, άρχισε να παρακολουθεί σεμινάρια για την ενδυνάμωση των γυναικών.
Μέσω αυτών των σεμιναρίων είδε τελικά ότι η συμπεριφορά του Νιλ παραβιάζει τα συναισθηματικά της σύνορα. Πριν από τα σεμινάρια, η Τζοάνα ποτέ δεν είχε κάνει σκέψεις για προσωπικά συναισθηματικά όρια. Είχε μπει στην έγγαμη ζωή, όπως πολλοί άλλοι, με την ιδέα ότι οι δύο άνθρωποι θα πρέπει να γίνουν ένα συναισθηματικό σύστημα.
Η Τζοάνα δεν άργησε να αντιληφθεί ότι ο καρκίνος του μαστού που είχε- ο οποίος εμφανίστηκε στην περιοχή του σώματος που συνδέεται με το δόσιμο και την παροχή τροφής, θα θεραπευόταν μόνο αν μαθαίνε να τιμά τον εαυτό της και αν έκανε βήματα προς την ανάπτυξη αυτοεκτίμησης. Σταδιακά απέκτησε μία νέα εσωτερική εικόνα του εαυτού της αυτή του ισχυρού ατόμου. βλέποντας τον εαυτό της ως άτομο, άρχισε μία σχέση μαζί του, που πριν δεν θεωρούσε δυνατή, αφού η ιδέα της ταυτότητας της απαιτούσε πάντα ένα σύζυγο.
Όταν κατάφερε να αναγνωρίζει τις ανάγκες της, άσκησε τη νεοαποκτημένη της εσωτερική εξουσία, υψώνοντας το παράστημα της στον Νιλ και απαιτώντας από αυτόν να τηρήσει τους όρκους του γάμου. Αυτός υποσχέθηκε να αλλάξει τη συμπεριφορά του, όμως η υπόσχεση του κράτησε λιγότερο από ένα μήνα. Η Τζοάνα τελικά κατάλαβε πως δεν μπορούσε να τον αλλάξει- και ότι αυτή η ίδια είχε αλλάξει τόσο πολύ που δεν μπορούσε πια να δεχθεί τον ψυχικό βιασμό εκ μέρους του. Αν ήθελε να θεραπεύσει την αρρώστια της, έπρεπε να απομακρυνθεί από την κατάσταση που κατέστρεφε την υγεία της. Πήρε διαζύγιο από τον Νιλ και γιατρεύτηκε από τον καρκίνο της.
Οι ομάδες στήριξης ασθενών συχνά οδηγούν τα μέλη τους σε ένα καινούργιο αυτοπροοσδιορισμό. Αναγνωρίζοντας τις ανάγκες τους και αξιολογώντας τη ζωή τους σύμφωνα με αυτές, οι ασθενείς αντιλαμβάνονται ότι ο νέος εαυτός τους δεν μπορεί να αποδεχτεί τις παρούσες συνθήκες ζωής που, εξάλλου δεν τους οδηγούν στη θεραπεία. Συνειδητοποιούν ότι πρέπει να κάνουν αλλαγές. Στη διαδικασία της θεραπείας μαθαίνουν να απεξαρτώνται από αντικείμενα ή από ανθρώπους που τους απομυζούν δύναμη.
Η αναγκαιότητα της αλλαγής κάνε τη θεραπεία να είναι για πολλούς ανθρώπους μία τρομακτική διαδικασία. Αυτά τα άτομα γνωρίζουν, συνειδητά ή ασυνείδητα, ότι η αποσύνδεση των ενεργειακών τους κυκλωμάτων από ένα στόχο δυνάμης είναι συνώνυμη με ένα αντίο. Μπαίνουν σε μία μεταβατική, αλλά άβολη κατάσταση, στην οποία από τη μία θέλουν να αποσυνδεθούν από το στόχο δυνάμης και από την άλλη να μείνουν προσκολλημένοι σε αυτόν.
Μερικοί άνθρωποι καταλήγουν να ζουν και στους δύο κόσμους συγχρόνως, χωρίς να κατοικούν πλήρως σε αυτόν που δεν τους κάνει πια, αλλά και χωρίς να μετακινούνται προς τον άλλο. Έτσι πολλοί άνθρωποι ταξιδεύουν προς την πηγή της θεραπείας αλλά μόλις φτάσουν βλέπουν ότι δεν μπορούν να πιουν από αυτή.
Η θεραπεία απαιτεί ανάληψη δράσης. Δεν είναι ένα παθητικό γεγονός. Ο προορισμός μας είναι για να προσεγγίσουμε τις εσωτερικές μας πηγές δύναμης, να βρούμε την δύναμη ώστε να αφήσουμε τα παλιά πιστεύω και τα προηγούμενα πρότυπα συμπεριφοράς και να δούμε τους εαυτούς μας με νέους υγιείς τρόπους ,- “να άρουμε τον κραβάτιόν μας” και να περπατήσουμε.
Απόσπασμα από το βιβλίο “Ανατομία του Πνεύματος”, εκδόσεις Διόπτρα
