Συμβαίνει συχνά στις μέρες μας να θεωρούμε ότι η τεχνολογία και η επιστήμη, οι οποίες εξελίσσονται ραγδαία, θα μας δώσουν λύσεις σε όλα ακόμα και στην διατροφή μας. Θέλουμε γρήγορες και εύκολες λύσεις και πιστεύουμε σε ουτοπίες.
Έτσι πιστεύουμε και σε γρήγορες δίαιτες που παρουσιάζονται ως αποτελεσματικές, χωρίς να σκεφτόμαστε το κόστος στην υγεία μας. Πρέπει να σταματήσουμε για λίγο και να αναλογιστούμε αν όλη αυτή η πρόοδος μας κάνει τελικά καλό. Το σίγουρο είναι ότι οι παππούδες μας δεν θα αναγνώριζαν πολλά από τα τρόφιμα στα σημερινά ράφια των σούπερ μάρκετ. Μήπως αυτό μας λέει κάτι;
Όσο περνούν τα χρόνια, απομακρυνόμαστε από τις μνήμες των προγόνων μας και η διατροφή μας δεν θυμίζει σε τίποτα την δική τους. Το τίμημα της προόδου αυτής το πληρώνουμε συνήθως στα έξοδα για την υγεία μας.
Το να προχωράμε μπροστά χωρίς να σταματήσουμε για λίγο να κοιτάξουμε και πίσω, δεν είναι πάντα το καλύτερο.
Τι είναι λοιπόν η προγονική διατροφή;
Η προγονική διατροφή έχει άμεση σχέση με την εντοπιότητα. Και αυτό γιατί έχει σχέση με τα υλικά του φαγητού και την τοπική κουζίνα κάθε λαού. Έτσι διαφέρει για κάποιον που μένει στην Ελλάδα, την Ιαπωνία, την Αφρική, την Αμερική κ.ο.κ .
Όλες οι παραδοσιακές δίαιτες, η Μεσογειακή, η διατροφή Paleo, η προγονική διατροφή, έχουν έναν κοινό παρονομαστή. Αυτός είναι η υγιεινή διατροφή. Συγκεκριμένα, άνθρωποι που ακολουθούν την προγονική διατροφή, παρουσιάζουν χαμηλά ποσοστά σε επιδημικές ασθένειες όπως: διαβήτη, καρδιακές παθήσεις, νευρολογικές και συμπεριφορικές διαταραχές, καρκίνο, υψηλή αρτηριακή πίεση κ.α.
Ακούγοντας τον όρο ¨προγονική¨ διατροφή, κάποιος φαντάζεται ότι μιλάμε για χιλιάδες χρόνια πίσω. Αυτό δεν είναι αλήθεια καθώς αυτή η διατροφή απέχει από μας μόνο δυο ή τρεις γενιές. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν ακόμη κοινωνίες σε όλο τον κόσμο που την ακολουθούν. Απλά η εξέλιξη, η ταχύτητα, η ευκολία και η βιομηχανική επιρροή την έχουν αλλοιώσει.
Η προγονική διατροφή θα μπορούσε να συμπεριληφθεί στις πιο παραδοσιακές, βασικές και λογικές δίαιτες. Το να γίνουμε ¨παλαιών αρχών¨ στην διατροφή μας, μπορεί να αποδειχθεί ωφέλιμο και για το σώμα και για το πνεύμα. Η αρχή της είναι να απλοποιήσουμε την διατροφή μας και να επιστρέψουμε σε όσο πιο φυσικές πρώτες ύλες μπορούμε. Θα πρέπει λοιπόν να αναθεωρήσουμε όσον αφορά στο τι είναι υγιεινό και θρεπτικό.
Για να σας βοηθήσουμε, αν θέλετε να ακολουθήσετε μια προγονική διατροφή, σας δίνουμε τις παρακάτω προτάσεις και συμβουλές για να ξεκινήσετε.
Γαλακτοκομικά
Τα γαλακτοκομικά συστήνονται στην προγονική δίαιτα, αρκεί να επιλέγετε προϊόντα με την λιγότερη επεξεργασία. Μην προτιμάτε ομογενοποιημένα, παστεριωμένα, με λίγα λιπαρά. Επιλέξτε γάλα, γιαούρτι και τυρί με πλήρη λιπαρά και όσο πιο αγνά γίνεται. Ακόμη καλύτερα αν βρείτε οργανικά.
Τα προηγούμενα 30 χρόνια, η αγορά προωθούσε τα χαμηλά ή εντελώς απαλλαγμένα από λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα. Αυτό σήμερα αλλάζει μιας και αυτά δεν θεωρούνται θρεπτικά και εύπεπτα. Βέβαια, αν υπάρχει πρόβλημα αλλεργίας ή δυσανεξίας σε βοοειδή γαλακτοκομικά, υπάρχουν και τα αντίστοιχα πρόβεια ή κατσικίσια. Αν πάλι κάποιος δεν θέλει να συμπεριλάβει γαλακτοκομικά προϊόντα στην διατροφή του, μπορεί να τα αφαιρέσει. Τα υποκατάστατα γάλακτος, λόγω των συστατικών και της επεξεργασίας τους, δεν προτιμώνται.
Σπόροι
Το σιτάρι είναι σήμερα τόσο διαδεδομένο όσο ποτέ. Καταναλώνεται μαζικά σε μεγάλες ποσότητες αλλά όχι με την ίδια μορφή που είχε παλιά. Σήμερα είναι εμπλουτισμένο, ολικής άλεσης, κομμένο σε φέτες και γενικότερα επεξεργασμένο. Η βιομηχανία φαγητού έχει συμβάλλει στον τρόπο παραγωγής των τροφών και κατά συνέπεια στην διαδικασία αφομοίωσής τους από τον οργανισμό μας.
Οι σπόροι κατηγορούνται σήμερα για πολλά προβλήματα υγείας, όπως: φλεγμονές, πρόσληψη βάρους, ακμή, διαβήτη κ.α. Σε πολλές περιπτώσεις οι γιατροί προτείνουν να τους καταργήσουμε από την διατροφή μας. Στην προγονική διατροφή προτείνεται να δοκιμάσουμε αρχαίους σπόρους για αλλαγή.
Τρόφιμα με προζύμι είναι συχνά δύσκολα στην χώνεψη, είτε μιλάμε για μια παραδοσιακή μπαγκέτα, είτε για την injera σε ένα Αιθιοπικό εστιατόριο και τείνουν να εκλείψουν. Είναι δε πλούσια σε ένζυμα και βιταμίνες. Η διαδικασία παραγωγής τους εξουδετερώνει αρκετά από τα φυτικά οξέα που δεσμεύουν τα μέταλλα στο σώμα.
Όπως και να έχει, η ανθρωπότητα καταναλώνει σπόρους εδώ και χιλιετίες, οπότε ίσως απλά πρέπει να προσέχουμε τον τρόπο παραγωγής τροφίμων από σπόρους και όχι τους ίδιους τους σπόρους.
Η σοφία των φυτών και των ζώων
Μπαίνοντας σε ένα κατάστημα τροφίμων, έχουμε επιλογή ανάμεσα σε ένα μικρό δείγμα προϊόντων που μας προσφέρεται. Για παράδειγμα, υπάρχουν πάνω από 2000 ποικιλίες μήλων, αλλά εμείς ξέρουμε και αγοράζουμε περίπου 5. Υπάρχουν χιλιάδες πατάτες, αλλά εμείς έχουμε συνήθως 3 είδη για να διαλέξουμε. Στην προγονική διατροφή έχουμε επιλογή από όλες τις αρχαίες ποικιλίες και από οργανικούς σπόρους, πλούσιους σε θρεπτικά συστατικά και διαφορετικούς ώστε να δώσουμε στα γονίδιά μας τα μέγιστα οφέλη. Αν ψάξουμε, θα βρούμε πολλούς τρόπους θρέψης στο φυτικό βασίλειο.
Το ίδιο συμβαίνει και με την τροφή που προέρχεται από το ζωικό βασίλειο. Πρέπει να ξέρουμε το περιβάλλον στο οποίο έχει μεγαλώσει και με τι έχει τραφεί το ζώο που έχουμε σκοπό να καταναλώσουμε. Οι αγελάδες πρέπει να τρώνε χόρτα, όχι καλαμπόκι. Τα ψάρια δεν πρέπει να εκτρέφονται. Τα κοτόπουλα δεν πρέπει να τρώνε σόγια. Σε ιδανικές συνθήκες, θα έπρεπε να γνωρίζουμε το περιβάλλον και τον τρόπο που εκτρέφεται το ζώο που θα φάμε, ακόμη και τους κτηνοτρόφους, κυνηγούς ή τις φάρμες που μας προμηθεύουν.
Η ποιότητα των τροφών μας
Παρά την εξέλιξη, η ποιότητα της ζωής μας έχει μειωθεί, ενώ αντίστροφα τα έξοδα για την υγεία αυξάνονται. Η ποιότητα της τροφής, είναι αυτό που προέχει για την προγονική διατροφή. Προωθεί τα φρέσκα προϊόντα, ποιοτική πρωτεϊνη και καλά λιπαρά. Αντίθετα, αποτρέπει την κατανάλωση βιομηχανοποιημένων τροφίμων.
Τα κορεσμένα λιπαρά είναι κίνδυνος για τον οργανισμό. Αποφύγετε την επεξεργασμένη ζάχαρη και επιλέξτε ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο, μέλι και σιρόπι σφένδαμου. Μην χρησιμοποιείτε χημικά γλυκαντικά π.χ ασπαρτάμη. Αυτές είναι εθιστικές ουσίες οι οποίες μαζί με τα επεξεργασμένα τρόφιμα προκαλούν λιγούρες, μειώνουν τον κορεσμό και μας αφήνουν πεινασμένους και ανικανοποίητους.
Ένα πρώτο βήμα λοιπόν, είναι να ξεχάσουμε ό,τι είναι επεξεργασμένο και να βάλουμε στην διατροφή μας όσο πιο φυσικά προϊόντα γίνεται.
Χρόνος για την τροφή
Η προγονική διατροφή δεν ασχολείται μόνο με την ποιότητα της τροφής. Θεωρεί ότι πρέπει να δίνουμε στο γεύμα μας τον χρόνο που χρειάζεται. Πρέπει να τρώμε στο τραπέζι, όπως οι πρόγονοί μας παλαιότερα και όχι στο πόδι όπως εμείς σήμερα. Το γεύμα είναι γεγονός και πρέπει να το μοιραζόμαστε σε ένα τραπέζι με άλλους. Μην μεταφέρετε το άγχος της ημέρας στο φαγητό σας.
Χαλαρώστε την ώρα του φαγητού, χωρίς κινητά που χτυπάνε ή χωρίς τηλεόραση. Αφιερωθείτε στην εμπειρία του γεύματος με το πνεύμα σας. Οι πρόγονοί μας είχαν πολλή σοφία να μας κληροδοτήσουν. Εμείς ας τους αποδώσουμε φόρο τιμής, με το να είμαστε σε επαφή με το σώμα, το πνεύμα και τον πλανήτη μας.
