Η Κινεζική Ιατρική μπορεί να προσφέρει βοήθεια στις γυναίκες που πλησιάζουν στην εμμηνόπαυση για να αντιμετωπίσουν τις ορμονικές διαταραχές που τις περιμένουν και παράλληλα να μείνουν υγιείς.
Γυναίκες με υψηλά επίπεδα οιστρογόνων έως την εμμηνόπαυση, είναι επιρρεπείς σε καρκίνο της μήτρας, των ωοθηκών, των μαστών και σε δυσπλασία του τραχήλου. Όλα αυτά, καθώς και έντονα συμπτώματα από την εμμηνόπαυση που ίσως αντιμετωπίσουν, είναι αποτέλεσμα της ανισορροπίας των ορμονών. Εδώ είναι που συμβάλλει η Κινεζική Ιατρική καθώς φροντίζει αυτού του είδους την ανισορροπία στον οργανισμό.
Κάποια από τα συμπτώματα της υπερίσχυσης των οιστρογόνων είναι:
- Κούραση
- Ευερεθιστότητα
- Απώλεια της libido
- Πρήξιμο και ευαισθησία στήθους
- Κόπωση
- Αργός μεταβολισμός
- Κυκλοθυμία και άγχος
- Κατακράτηση νερού
- Αϋπνία
- Αύξηση βάρους
- Κίνδυνος για ινομυώματα μήτρας
- Κίνδυνος για κύστεις στις ωοθήκες
- Προεμμηνορροϊκό σύνδρομο
- Θολή σκέψη
Στην Κινεζική Ιατρική, όταν η ενέργεια του qi (τσι) ή του yang (γιανγκ) και το αίμα ή η υγρασία, χάσουν την ισορροπία τους ή μένουν στάσιμες εμφανίζονται συμπτώματα όπως τα παραπάνω.
Για πολλά χρόνια επικρατούσε η αντίληψη ότι μετά την εμμηνόπαυση τα οιστρογόνα ελαχιστοποιούνται, καθώς έχουν πτωτική πορεία μέχρι να φτάσει η γυναίκα σε αυτήν. Έρευνες των τελευταίων 25 ετών δείχνουν πως τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Παρατηρείται μείωση των επιπέδων της προγεστερόνης πριν την εμμηνόπαυση, ενώ τα οιστρογόνα είτε αυξάνονται είτε παραμένουν σταθερά. Έτσι αναπόφευκτα τα οιστρογόνα είναι υψηλότερα, οπότε μιλάμε για ¨κυριαρχία οιστρογόνων¨, ένας όρος που χρησιμοποίηση πρώτος ο Δρ. John Lee, ο οποίος ήταν από τους πρώτους που υποστήριξαν τα συμπληρώματα προγεστερόνης.
Έτσι και στην Κινεζική Ιατρική βιβλιογραφία, δίνεται η εντύπωση ότι το yin (γιν) μειώνεται σταδιακά μέχρι να σταματήσει η εμμηνορρυσία. Στην πράξη όμως δεν συμβαίνει.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι όταν το γιανγκ των νεφρών αδειάζει, συχνά σαν αποτέλεσμα της μείωσης του τσι της σπλήνας. Επειδή χρειαζόμαστε το γιανγκ των νεφρών για να έχουμε κίνηση και το τσι της σπλήνας για μετατροπή των υγρών, έχουμε ως συνέπεια την στασιμότητα του τσι, του αίματος και της υγρασίας.
Οι ωοθήκες είναι εκείνες που παράγουν κυρίως τα οιστρογόνα ενώ τα ωάρια μετά την ωορρηξία (συγκεκριμένα η εξωτερική τους επένδυση-το ωχρό σώμα) είναι υπεύθυνα για την παραγωγή προγεστερόνης. Είναι λοιπόν λογικό και αναμενόμενο πριν την εμμηνόπαυση και καθώς αυξάνεται η ηλικία, να φθίνει και η ποιότητα των ωαρίων, άρα και του ωχρού σώματος και σαν συνέπεια να έχουμε χαμηλότερα επίπεδα προγεστερόνης. Έτσι επικρατούν τα οιστρογόνα αναπόφευκτα. Όπως και σε περιστατικά προεμμηνορρυσιακών γυναικών, οι οποίες δεν παράγουν καθόλου ωάρια, άρα ο αγώνας επικράτησης των οιστρογόνων είναι χωρίς αντίπαλο (προγεστερόνη).
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι και η βιοϊατρική και η Κινεζική Ιατρική παραδέχονται τα ίδια φαινόμενα. Αν έχουμε ασθενές γιανγκ νεφρών ίσως παρατηρήσουμε και χαμηλά επίπεδα προγεστερόνης. Επίσης η στασιμότητα του γιν (αίματος και υγρασίας) βοηθάει στην κυριαρχία των οιστρογόνων.
Αρκετές προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες παραπονιούνται ότι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην απώλεια βάρους. Είναι αναμενόμενο να υπάρχει αργός μεταβολικός ρυθμός, λόγω του ασθενούς γιανγκ που οφείλεται στην πτωτική τσι του σπλήνα και όλο αυτό δυσκολεύει τον μεταβολισμό. Επιπροσθέτως, το υπερβολικό λίπος στο σώμα βοηθάει στην επικράτηση των οιστρογόνων. Ίσως εκεί βρίσκεται και η εξήγηση του ότι οι υπέρβαρες γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο καρκίνου του στήθους και της μήτρας και μικρότερο για οστεοπόρωση.
Για τα παραπάνω λοιπόν, βλέπουμε ότι είναι σημαντικό να έχουμε υγιές το γιανγκ νεφρού και το τσι του σπλήνα περισσότερο ακόμα για αυτή την ομάδα γυναικών, ώστε να αποφύγουμε την εμφάνιση αναπαραγωγικών καρκίνων. Στην Κινεζική Ιατρική επίσης σημαντικό ρόλο παίζει το ήπαρ και τα νεφρά για την ορμονική ισορροπία. Πρέπει να αποφύγουμε την στασιμότητα στο τσι του ήπατος, είτε αυτή προέρχεται από το κενό του γιανγκ του νεφρού, είτε από άγχος, καταπίεση ή ακόμα μια δίαιτα που προκάλεσε στο ήπαρ καταπόνηση.
Η διαδικασία ισορρόπησης των επιπέδων των οιστρογόνων είναι μια διαδικασία που αναλαμβάνει το ήπαρ. Αν λοιπόν, υπάρχει κάποιος άλλος παράγοντας που επηρεάζει την λειτουργία του ήπατος, μπορεί να επηρεάσει και τα επίπεδα των ορμονών μας. Μπορεί να φαίνεται περίεργο, αλλά δεν είναι μόνο οι γυναίκες που θα επηρεαστούν σε αυτό το επίπεδο.
Ας δούμε έναν αλκοολικό άντρα, το αλκοόλ επηρεάζει το ήπαρ του και ως επέκταση και τα επίπεδα οιστρογόνων, τα οποία όταν ανέβουν μπορεί να του προκαλέσουν γυναικομαστία και απώλεια του τριχωτού της ήβης.
Το αλκοόλ επηρεάζει αντίστοιχα και τις γυναίκες, όπως και το άγχος, προβλήματα συναισθηματικής φύσης, περιβαλλοντικές τοξίνες κ.α . Όταν το ήπαρ λόγω των παραπάνω δεν φιλτράρει καλά το αίμα, εμφανίζεται το φαινόμενο της κυριαρχίας των οιστρογόνων που προαναφέραμε.
Το άγχος προκαλεί την παραγωγή υπερβολικής κορτιζόλης, ινσουλίνης και νορεπινεφρίνης και έτσι δημιουργείται ανισορροπία σε αυτές τις ορμόνες. Αυτή η σχέση άγχους και ήπατος είναι αποδεκτή και για την Κινεζική Ιατρική. Όταν στην δυτική ιατρική μιλάμε για ήπαρ που νοσεί, στην Κινεζική Ιατρική μιλάμε για στασιμότητα στο τσι του ήπατος.
Η στασιμότητα του τσι έχει ως συνέπεια την φλεγμονή και την θερμότητα. Η Κινεζική Ιατρική για να απαλλάξει τον οργανισμό μας από αυτές χρειάζεται να ανοίξει το fu. Για να το επιτύχουμε αυτό πρέπει να βεβαιωθούμε ότι τα έντερά μας λειτουργούν τέλεια. Αυτό ισχύει γιατί η περίσσεια οιστρογόνου αποβάλλεται από τα έντερα. Αν δεν μπορεί να αποβληθεί λόγω δυσκοιλιότητας, ξανααπορροφάται από τον οργανισμό. Για να διατηρήσουμε καλά επίπεδα οιστρογόνων λοιπόν, χρήσιμη θα ήταν μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες.
Στην σημερινή εποχή των γρήγορων ρυθμών, του γρήγορου φαγητού και του ασταμάτητου τρεξίματος, παρατηρείται συχνότερα κυριαρχία οιστρογόνων σε γυναίκες άνω των 40 ετών. Η μη προσεγμένη διατροφή και ο χαοτικός τρόπος ζωής μας επηρεάζει αρνητικά το τσι του σπλήνα και οδηγεί σε στασιμότητα της υγρασίας. Επίσης, εξαντλείται το γιανγκ του νεφρού και επηρεάζεται η ομαλή ροή του τσι του ήπατος και του αίματος και όλα αυτά από το άγχος και τους υπερβολικούς ρυθμούς της καθημερινότητας.
Και σε αυτό το παιχνίδι της κυριαρχίας των οιστρογόνων, έρχεται τα τελευταία 20 χρόνια να προστεθεί η έννοια των ξενιστρογόνων. Τα ξενιστρογόνα είναι χημικές ουσίες που μιμούνται τα οιστρογόνα και μπαίνουν στις θέσεις τους στους υποδοχείς των ορμονών. Που τα βρίσκουμε; Από τα πλαστικά μπουκάλια νερού και τα αντιηλιακά μέχρι και στο νερό της βρύσης που περιέχει συνθετικά οιστρογόνα και τα αντικολλητικά σκεύη ή τα συσκευασμένα φαγητά για το φούρνο μικροκυμμάτων. Χημικές ουσίες που επηρεάζουν τις ορμόνες μας πλέον είναι κρυμμένες στις τροφές των βοοειδών και στα φυτοφάρμακα των λαχανικών που εμείς θα καταλήξουμε να καταναλώσουμε.
Για όλα αυτά λύση μπορεί να δώσει η Κινεζική Ιατρική, συνδυάζοντας δίαιτα και συμβουλές για τον τρόπο ζωής μας, καθώς και τον βελονισμό, βότανα και συμπληρώματα που θα βοηθήσουν στην ισορροπία προγεστερόνης και οιστρογόνων καθώς πλησιάζουμε στην εμμηνόπαυση.
Η Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική βιβλιογραφία έχει δώσει δείγματα γραφής για αυτά τα φαινόμενα από τον 13ο κιόλας αιώνα, με την ¨συνθήκη για τον σπλήνα και το στομάχι¨ από την Li Dong-Yuan to 1249 που μπορεί να βοηθήσει σε σχέση με τα βότανα για να αντιμετωπίσουμε διάφορες ελλείψεις του οργανισμού. Και φυσικά σε συνδυασμό με τον βελονισμό που βοηθάει να αντιμετωπίσουμε την στασιμότητα της ενέργειας.
Ο Li Dong-Yuan πρεσβεύει ότι κορυφαίο ρόλο σε πολλές ασθένειες παίζει το πεπτικό σύστημα. Η σωστή λειτουργία του σπλήνα και του στομάχου επηρεάζεται από την κακή διατροφή και τον ακανόνιστο τρόπο ζωής καθώς και το συναισθηματικό άγχος. Αποτέλεσμα αυτών είναι να βλάπτουμε και το γιανγκ τσι. Το αδύναμο γιανγκ του νεφρού και το qi του σπλήνα αποτυγχάνουν να να σηκώσουν το σαφές γιανγκ και να κατεβάσουν το θολό γιν και έτσι καταλήγουμε σε υγρασία στο κατώτερο jiao. Το σαφές γιανγκ , αντί να ανυψωθεί, βυθίζεται και λιμνάζει, και μετατρέπεται σε θερμότητα, η οποία καταλήγει σε υγρασία. Η καταπιεσμένη ζέστη και η συναισθηματική αναταραχή ανακατεύει και το Ming men, το οποίο ρέει προς τα επάνω προκαλώντας ζέστη στο ανώτερο jiao. Αυτό το ονόμασε Yin Fire.
Η θεωρία του Yin Fire της Li Dong-Yuan αντικατοπτρίζει σαφώς τα συμπτώματα του φαινομένου της κυριαρχίας των οιστρογόνων.
Ο αργός μεταβολισμός, η αύξηση βάρους, η κόπωση, η απώλεια libido, η κατακράτηση νερού και η απώλεια φιλοδοξίας αποδίδονται σε κενό τσι του σπλήνα και κενό και υγρό γιανγκ των νεφρών.
Άτακτη έμμηνος ρύση, ευαισθησία στο στήθος, προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο, κυκλοθυμία και ευερεθιστότητα αποδίδονται στην στασιμότητα του τσι του ήπατος.
Βαριά έμμηνος ρύση με κομμάτια αίματος, ινομυώματα και ωοθηκικές κύστεις αποδίδονται στην στασιμότητα του αίματος και την υγρασία στο χαμηλό jiao που οδηγεί σε θερμότητα και υγρασία.
Αϋπνία και άγχος προκαλείται από την αυξημένη θερμότητα και ενοχλεί την καρδιά, προκαλώντας κενό θερμό γιν.
Τέλος, παρακάτω θα βρείτε κάποιες συμβουλές για να ακολουθήσετε:
- Δώστε προσοχή στο συκώτι σας, γιατί αυτό σας απαλλάσσει από την περίσσεια των οιστρογόνων ώστε να αποφύγετε την κυριαρχία τους. Μην το παρακάνετε με το αλκοόλ, αλλά πιείτε μόλις ξυπνήσετε νερό με χυμό λεμονιού. Προσθέστε στην διατροφή σας πικραλίδες, ραντίτσιο και αντίδια για καλή λειτουργία του συκωτιού.
- Για να ισορροπήσετε τις ορμόνες σας καταναλώστε πολλά λαχανικά αρκετή πρωτεϊνη και υγιεινά λιπαρά
- Καταναλώστε αρκετές φυτικές ίνες για να βοηθήσετε τα έντερά σας να αποβάλλουν την περίσσεια των οιστρογόνων.
- Προτιμήστε σταυροειδή λαχανικά όπως μπρόλολα, λάχανα, κουνουπίδι, λαχανάκια Βρυξελλών, γιατί περιέχουν διϊνδολυλμεθάνιο (DIM), ένα φυτοθρεπτικό συστατικό που υποστηρίζει τα ένζυμα που μεταβολίζουν τα οιστρογόνα.
- Αποφύγετε την έκθεση σε ξενιστρογόνα, τσεκάροντας τις αγορές σας σε καλλυντικά, επεξεργασμένες τροφές καθαριστικά και μαγειρικά σκεύη.
- Συζητήστε με τον γιατρό σας αν χρειάζεστε συμπλήρωμα προγεστερόνης για να αντισταθμήσετε τα υπερβολικά οιστρογόνα.
- Προσπαθείστε να διατηρήσετε ένα υγιές βάρος και να ασκείστε τακτικά. Έτσι θα περιορίσετε την υπερπαραγωγή οιστρογόνων.
- Ζητήστε την βοήθεια του βελονισμού και των ειδικών σε αυτόν θεραπευτών.