Όλοι μας ψάχνουμε το μυστικό της σωστής διατροφής για απώλεια βάρους. Η ιδέα που επικρατεί και την στηρίζουν και η βιομηχανία της διαιτητικής διατροφής και η βιομηχανία των τροφίμων, είναι ότι όλα έχουν σχέση με τα μαθηματικά. Έτσι ωθούν τους καταναλωτές να μετράνε θερμίδες, πρωτεΐνες, αλάτι, υδατάνθρακες, λιπαρά, ζάχαρη κοιτάζοντας τις ετικέτες των τροφίμων. Είναι ώρα να καταρριφθεί αυτή η πεποίθηση. Η απώλεια βάρους δεν έχει να κάνει με τους αριθμούς, αλλά με την ψυχολογία, τα συναισθήματα και τα πιστεύω μας.
Το πιο απλό επιχείρημα για να στηριχτεί αυτή η άποψη είναι απλά το ότι δεν λειτουργεί δίαιτα μόνο με αριθμούς. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, όλοι θα μετρούσαν τα γραμμάρια πρωτεϊνών και υδατανθράκων , θα είχαν το τέλειο ισοζύγιο των συστατικών ενός γεύματος και θα έχαναν βάρος.
Στην πραγματικότητα, το πρόβλημα δεν είναι ότι μια τέτοια μαθηματική προσέγγιση δεν θα λειτουργήσει. Το μελανό σημείο είναι ο χρόνος. Έχει αποδειχθεί ότι άνθρωποι που προσπάθησαν να χάσουν βάρος μετρώντας θερμίδες και ποσότητες, μπορεί να τα κατάφεραν, αλλά μόνο βραχυπρόθεσμα. Το 98% αυτών, ξαναπήραν το βάρος που έχασαν.
Για να έχουμε ένα μόνιμο αποτέλεσμα η ψυχολογία της απώλειας βάρους μας τονίζει τρία σημεία:
- Άγχος
Το άγχος έχει κυρίαρχο ρόλο στην προσπάθειά μας να χάσουμε βάρος. Αυτό συμβαίνει γιατί το άγχος έχει την δύναμη να ανεβάζει τα επίπεδα της κορτιζόλης (ορμόνη του στρες). Είτε μιλάμε για άγχος από εξωτερικούς παράγοντες π.χ από την δουλειά μας, είτε από εσωτερικούς παράγοντες π.χ από το ανεπιθύμητο βάρος μας και την δυσαρέσκεια που μας προκαλεί, όταν αγχωνόμαστε καθημερινά αυξάνεται η κορτιζόλη και ως αποτέλεσμα μειώνεται ο μεταβολικός μας ρυθμός. Αυτό συμβαίνει γιατί το σώμα μας μπαίνει σε κατάσταση επιβίωσης. Και όσο συμβαίνει αυτό, δεν θα χάνουμε βάρος αφού ο μεταβολισμός μας επιβραδύνει για να κάνει οικονομία σε αποθέματα.
Οι περισσότεροι από εμάς ζούμε μια αγχώδη καθημερινότητα, η οποία δεν βοηθάει καθόλου στην προσπάθειά μας να χάσουμε βάρος. Πρέπει να μάθουμε να κοντρολάρουμε το άγχος στην ζωή μας και να το καταστείλουμε αν θέλουμε να τα καταφέρουμε. Το κλειδί είναι να μετατρέψουμε το άγχος σε χαλάρωση και ευεξία. Ας δοκιμάσουμε να αναπνέουμε βαθιά, να χαλαρώνουμε και να ευαισθητοποιηθούμε με την διατροφή μας.
- Ευχαρίστηση
Στην ψυχολογία της απώλειας βάρους, η ευχαρίστηση παίζει σημαντικό ρόλο. Και δεν είναι δύσκολο να κατανοήσουμε το γιατί, αν σκεφτούμε ότι οδηγεί στο να μειώσουμε το άγχος για το οποίο μιλούσαμε πριν. Έτσι θα στρώσουμε ένα γόνιμο έδαφος για να χάσουμε βάρος.
Το ζητούμενο είναι να καταστείλουμε το συμπαθητικό νευρικό μας σύστημα και να ενεργοποιήσουμε το παρασυμπαθητικό. Με αυτόν τον τρόπο περνάμε από το άγχος στην χαλάρωση. Και αυτό θα γίνει όταν κάνουμε πράγματα που αγαπάμε και μας κάνουν να νοιώθουμε ευχαρίστηση. Για να ξεκινήσει ο οργανισμός μας την διαδικασία της πέψης, πρέπει να του δώσουμε το έναυσμα μυρίζοντας το φαγητό μας. Τότε ο οργανισμός καταλαβαίνει ότι θα ακολουθήσει το γεύμα μας και πρέπει να ενεργοποιήσει τα πεπτικά ένζυμα για την χώνεψη.
Το να αφεθούμε σε πράγματα, πρόσωπα και καταστάσεις που μας χαλαρώνουν και μας ευχαριστούν, κινητοποιεί υγιείς και φυσιολογικές αντιδράσεις στον οργανισμό μας, όπως την έκκριση των ενδορφινών. Αυτές μας προσφέρουν χαρά και ευεξία. Για κάποιους μπορεί να είναι μια βόλτα στην φύση, για άλλους οι φίλοι και για άλλους το χάδι ενός αγαπημένου προσώπου.
Όταν είμαστε χαρούμενοι καταφέρνουμε να ευχαριστιόμαστε και το φαγητό μας. Τότε κάνουμε και σωστές επιλογές και δεν τρώμε υπέρ του δέοντος.
- Συμπεριφορά
Η συμπεριφορά μας παίζει καθοριστικό ρόλος στην απώλεια βάρους. Αυτή δημιουργεί υγιείς συνήθειες που συμβάλλουν στην δίαιτα, όπως το να πίνουμε πολύ νερό, να τρώμε λαχανικά, να τρώμε μαγειρευτά και όχι έτοιμα κακομαγειρεμένα φαγητά. Η βάση της συμπεριφοράς μας όμως είναι η ψυχολογία μας, με τις αξίες, τα συναισθήματα και τα πιστεύω μας.
Για να γίνει συνήθεια η υγιεινή συμπεριφορά, πρέπει να πιστέψουμε ότι μπορούμε να επηρεάσουμε την υγεία μας θετικά.
Και για να δραστηριοποιηθούμε ώστε να φτάσουμε στην ευεξία και την καλή υγεία, πρέπει να νοιώθουμε ότι αξίζουμε να είμαστε ευτυχισμένοι.
Δίαιτες και συμβουλές υπάρχουν πολλές. Η ουσία βρίσκεται στο γεγονός ότι πρέπει να συνάδουν τα συναισθήματα και το πιστεύω μας (δλδ. η ψυχολογία μας), με την επιθυμία μας να είμαστε υγιείς και σε φόρμα. Δεν πρόκειται για δύναμη θέλησης, όπως κάποιοι πιστεύουν. Η ψυχολογία της απώλειας βάρους υποστηρίζει ότι δεν χάνουμε βάρος με συμβουλές του τύπου ¨μην τρως αυτό¨ ή ¨να φας εκείνο¨. Ο άνθρωπος, στην πολυπλοκότητά του ως ον, χρειάζεται υποστήριξη συναισθηματική και ψυχολογική για να χάσει βάρος με αποτελέσματα που θα διαρκέσουν.