Όταν ακούμε να μιλάνε για μεταβολισμό, το μυαλό μας σκέφτεται τις θερμίδες που προσλαμβάνουμε και εκείνες που καίμε. Υπάρχει όμως και ο ¨συναισθηματικός μεταβολισμός¨ τον οποίο λίγοι γνωρίζουν. Παίζει όμως και αυτός σημαντικό ρόλο στην υγεία μας, τόσο όσο και το φαγητό που καταναλώνουμε.
Παρακάτω θα εξετάσουμε τι είναι, γιατί είναι σημαντικός και ποια είναι η επιστημονική βάση του συναισθηματικού μεταβολισμού.
Ο μεταβολισμός είναι η φυσική διαδικασία του οργανισμού μας, κατά την οποία μετατρέπει στην απαραίτητη ενέργεια όλες τις ουσίες που προσλαμβάνουμε από την τροφή, το νερό, τον αέρα και ταυτόχρονα εξουδετερώνει ό,τι είναι τοξικό.
Εκτός λοιπόν από τον βιολογικό μεταβολισμό, του οποίου η δύναμη είναι μεγαλύτερη από ό,τι φανταζόμαστε, υπάρχει και ο συναισθηματικός μεταβολισμός.
Τα συναισθήματα είναι ρευστά, έρχονται και φεύγουν. Ποικίλουν από άνθρωπο σε άνθρωπο. Άλλοι είναι πιο συναισθηματικοί, άλλοι δυσκολεύονται να τα ελέγξουν. Όπως και να έχει, τα συναισθήματα δείχνουν το ποιοι είμαστε, την αγάπη που νοιώθουμε, το θάρρος μας, τους φόβους μας κ.ο.κ .
Με τον όρο ¨συναισθηματικός μεταβολισμός¨, συμπεριλαμβάνουμε τα συναισθήματα που βιώνουμε από τον εαυτό μας αλλά και εκείνα που δεχόμαστε από τρίτους και μας επηρεάζουν. Όπως ακριβώς ο οργανισμός μας πρέπει να επεξεργαστεί την τροφή που του δίνουμε, έτσι επεξεργάζεται και τα συναισθήματα.
Αυτή η επεξεργασία περιλαμβάνει το ξεκαθάρισμα των συναισθημάτων, σε εκείνα που μας κάνουν να νοιώθουμε καλά και μας ευνοούν και σε εκείνα που μας αποδυναμώνουν και μας κάνουν κακό. Όλα περνάνε από έλεγχο και είτε αφομοιώνονται, είτε αποβάλλονται.
Όταν νοιώθουμε μπλοκαρισμένοι, δεσμευμένοι, κολλημένοι, είναι και ο συναισθηματικός μεταβολισμός μας το ίδιο.
Όταν κάποιος μάς επιτίθεται αδικαιολόγητα και αισθανόμαστε προσβεβλημένοι και έκπληκτοι, το ίδιο κακοποιημένος νοιώθει και ο συναισθηματικός μας μεταβολισμός.
Αντίθετα, όταν νοιώθουμε ευτυχισμένοι, με καλή διάθεση, έχει συμβάλλει και ο συναισθηματικός μας μεταβολισμός, που τότε δουλεύει με τον καλύτερο τρόπο.
Εν κατακλείδι, πρέπει να δίνουμε την ίδια προσοχή στον συναισθηματικό όσο και στον βιολογικό μας μεταβολισμό. Και οι δυο αποτελούν ζωτικής σημασίας διεργασίες.
Και τα δυο είδη μεταβολισμού απαιτούν την προσοχή και τον έλεγχό μας. Είναι ικανά να μας κάνουν να νοιώθουμε είτε αδυναμία και κόπωση, είτε ενέργεια και δύναμη. Έχουμε την επιλογή να ζήσουμε την ζωή μας τρώγοντας πρόχειρο φαγητό και βλάπτοντας την υγεία μας, όπως και έχουμε την επιλογή να αφομοιώνουμε άσχημα συναισθήματα (θυμό, ανησυχία, κριτική, φόβο) που μας κάνουν επίσης κακό.
Τι πρέπει λοιπόν να κάνουμε για το καλό μας; Να δώσουμε την πρέπουσα σημασία και στα δυο. Να συνειδητοποιήσουμε την ενεργή συμμετοχή μας και στην διατροφή αλλά και στην αφομοίωση των συναισθημάτων.
Δεν πρόκειται για μια φανταστική αντίληψη.
Η σπουδαία επιστήμων Candace Pert, έγραψε το βιβλίο ¨Molecules of emotion¨ (¨Μόρια των συναισθημάτων¨). Σε αυτό αναφέρει πως οι σκέψεις και τα συναισθήματά μας έχουν έναν χημικό αντίκτυπο στο σώμα μας. Όπως όλες οι χημικές ουσίες, περιλαμβάνονται και αυτά στην διαδικασία του μεταβολισμού. Στα μόρια των συναισθημάτων μας περιλαμβάνεται η σεροτονίνη, η ντοπαμίνη, η ωκυτοκίνη, τα οιστρογόνα, η τεστοστερόνη, η ακετυλοχολίνη, οι ενδορφίνες, οι εγκεφαλίνες κ.α .
Πως μπορούμε λοιπόν να κάνουμε πράξη την έννοια του συναισθηματικού μεταβολισμού στην καθημερινότητά μας; Να αρχίσουμε με το να μην κρύβουμε ή καταπιέζουμε τα συναισθήματά μας (φόβος, οργή, θλίψη, απογοήτευση), όσο και αν αυτά μας πονάνε ή μας ενοχλούν.
Επίσης, να μην κρύβουμε τα θετικά συναισθήματα όπως αγάπη, επιθυμία, οικειότητα, γιατί μας φοβίζει η ιδέα να τα εκφράσουμε.
Αν δεν το προσπαθήσουμε, θα οδηγηθούμε σε συναισθηματικό μπλοκάρισμα. Κατά συνέπεια, και συναισθηματικός μεταβολισμός μας θα αδρανήσει. Αυτό θα προκαλέσει υπερφόρτωση συναισθημάτων, τα οποία δεν βρίσκουν διέξοδο. Έτσι ψάχνουμε να βρούμε λύση για να αντιμετωπίσουμε όλο αυτό το αδιέξοδο με ο,τιδήποτε μπορεί να μας ανακουφίσει.
Για παράδειγμα, το φαγητό.
Το να καταπιέζουμε τα συναισθήματά μας αποτελεί στρεσογόνο παράγοντα για τον οργανισμό μας. Δεν είναι φυσιολογικό, ούτε αναγκαίο και προκαλεί μόνο ζημιά.
Είναι τότε πιθανό να βρούμε διέξοδο στο φαγητό. Ψάχνοντας λύση για τα καταπιεσμένα συναισθήματα, πέφτουμε στην παγίδα της συναισθηματικής υπερφαγίας. Αν δεν εκτονώσουμε αυτό που νοιώθουμε, είναι αρκετό να μας κάνει να αποκτήσουμε ανεπιθύμητες αρνητικές συμπεριφορές.
Τα συναισθήματα είναι εκεί για να τα ζούμε. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να κάνουμε κάτι, απλά να τα βιώνουμε. Τα νοιώθουμε για όσο διαρκέσουν και αυτά βοηθούν τον συναισθηματικό μας μεταβολισμό να λειτουργήσει σωστά, χωρίς να προκαλούν προβλήματα.
Το ιδανικό λοιπόν είναι να δώσουμε χώρο και προσοχή στα συναισθήματά μας. Να βρούμε το υπόβαθρό τους και τι μας ζητάνε. Να τα βιώσουμε σε όλο τους το βάθος και να τα αφομοιώσουμε. Να μην τα πολεμάμε, τα κρύβουμε και τα καταπιέζουμε.
Τότε θα έχουμε καλύτερο συναισθηματικό μεταβολισμό και καλύτερη σχέση με το φαγητό.