Από την αρχαιότητα, οι θεραπευτές της Παραδοσιακής Κινεζικής Ιατρικής χρησιμοποιούσαν τις ιδιότητες των ζεστών ή κρύων τροφίμων για να εξισορροπήσουν το γιν και το γιανγκ του σώματος, ώστε να προλαμβάνουν ή να θεραπεύουν κάποιες ασθένειες.
Ανακάλυψαν λοιπόν, ότι τα τρόφιμα έχουν χαρακτηριστικά είτε ψύξης, είτε θέρμανσης. Καταναλώνοντας λοιπόν τροφές της κάθε ομάδας, χρησιμοποιούμε και τις αντίστοιχες ιδιότητές τους, της ζέστης ή του κρύου δηλαδή, για να ισορροπήσουμε τις ενέργειες γιν και γιανγκ.
Η Κινεζική Ιατρική κατηγοριοποιεί πολλές κοινές τροφές σε 3 κατηγορίες ανάλογα με την θερμότητά τους:
- Κρύα τρόφιμα
- Ζεστά τρόφιμα
- Ισορροπημένα ουδέτερα τρόφιμα (ούτε ζεστά ούτε κρύα)
- Επιδράσεις των κρύων τροφίμων
Τα κρύα τρόφιμα έχουν την ιδιότητα να καθαρίζουν τις τοξίνες και την θερμότητα, δροσίζοντας και ηρεμώντας το αίμα και θρέφοντας το γιν. Είναι καλό να καταναλώνονται από ανθρώπους που έχουν θερμή σύσταση σώματος. Αυτοί οι άνθρωποι συνήθως παρουσιάζουν συμπτώματα όπως: αίσθηση ζέστης, εφίδρωση, δίψα, δυσκοιλιότητα, δύσοσμα αέρια και κόπρανα, άγχος, κόκκινα μάτια, ερυθρό πρόσωπο, πονοκεφάλους, έλκη σε στόμα και γλώσσα, κόκκινη γλώσσα, ταχυπαλμίες, σκούρα ή κίτρινα ούρα.
Αν παρατηρείτε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα, κρύες τροφές όπως οι παρακάτω ενδείκνυνται για κατανάλωση:
| Φρούτα | Λαχανικά | Δημητριακά, όσπρια και σπόροι | Κρέας, θαλασσινά και γαλακτοκομικά | Καρυκεύματα & Ποτά |
| Μήλο Μπανάνα γκρέιπφρουτ ακτινίδια λεμόνι πορτοκάλι Αχλάδι Λωτός Ανανάς φράουλα καρπούζι |
Σπαράγγια μπαμπού πικρή κολοκύθα Σέλινο κινέζικα ραπανάκια (Daikon) αγγούρι Μελιτζάνα Πράσινα φυλλώδη λαχανικάΦύκια Μαρούλι Μανιτάρι Σπανάκι σέσκουλο Ντομάτα Νερό καστανιές Κάρδαμο πεπόνι |
Κριθάρι Φαγόπυρο Κεχρί Τόφου Πίτουρο σίτου ολικής αλέσεως |
Αχιβάδες τυρί κοτόπουλο αυγό Καβούρι Κρέμα αυγό πάπιας κουνέλι Φύκια Γιαούρτι |
Τσάι Χρυσάνθεμου Πράσινο Τσάι Τσάι Μέντας αλάτι Σησαμέλαιο σάλτσα σόγιας |
- Επιδράσεις των ζεστών τροφίμων
Οι ζεστές τροφές έχουν την ιδιότητα να αυξάνουν το γιανγκ, την ενέργεια τσι και να βελτιώνουν την κυκλοφορία διώχνοντας το κρύο. Αυτές οι τροφές ταιριάζουν σε ανθρώπους που έχουν ανεπάρκεια του γιανγκ και παρουσιάζουν συνήθως τα κάτωθι συμπτώματα: κρύα χέρια και πόδια, διάρροιες, ενόχληση στο στομάχι μετά την κατανάλωση κρύων ποτών ή τροφών, φούσκωμα, έλλειψη ενέργειας, πόνο στις αρθρώσεις, οίδημα και κατακράτηση υγρών.
Αν έχετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα, σας ταιριάζουν οι παρακάτω ζεστές τροφές:
| Φρούτα | Λαχανικά | Δημητριακά, όσπρια και σπόροι | Κρέας, θαλασσινά και γαλακτοκομικά | Καρυκεύματα & Ποτά |
| Βερίκοκο Κεράσι Κάστανο γάλα καρύδας γκουάβα Λίτσι (κινεζικο φρούτο)_αποξηραμένη φλούδα μανταρινιού μάνγκο νεκταρίνι Ροδάκινο Βατόμουρο |
Σχοινόπρασο Πράσο Μουστάρδα χόρτα κρεμμύδι κολοκύθα |
Σπόροι κύμινου κάστανο ρύζι γλασέ βύνη Κουκουνάρι Φιστίκι παξιμάδι καρύδι |
Βούτυρο κοτόπουλοελάφι χελι Κατσικίσιο Γάλα ζαμπόν Αρνί Μύδια Γαρίδες |
Βασιλικός Μαύρο πιπέρι καστανή ζάχαρη τσίλι Κανέλα Γαρύφαλλο Καφές κορίανδρο Κύμινο Μαραθόσπορο σκόρδο τζίντζερ Ginseng Jasmine τσάι μουστάρδα μοσχοκάρυδο Δενδρολίβανο Δυόσμος ξίδι κρασιού |
- Τροφές ούτε ζεστές ούτε κρύες, κατάλληλες για όλους:
| Φρούτα | Λαχανικά | Δημητριακά, όσπρια και σπόροι | Κρέας, θαλασσινά και γαλακτοκομικά | Καρυκεύματα & Ποτά |
| Σύκα Goji μούρα Σταφύλι Ελιάς Παπάγια δαμάσκηνο |
Μαύρα μανιτάρια Καρότο κινέζικο λάχανο καλαμπόκι πατάτα κολοκύθα Shiitake μανιτάρι Γλυκοπατάτα γογγύλι Λευκά μανιτάρια |
Λευκό ρύζι Αμύγδαλο Μαύρο σουσάμι Κουκιά φιστίκια Μπιζέλια Ρύζι Σίκαλη σπόροι ηλίανθου |
Μοσχαρίσιο κρέας γάλα αγελάδας πάπια Ψάρια στρείδια Χοιρινό Χτένια |
Φυστικέλαιο Μέλι σαφράν γλυκόριζα |
Είναι παρατηρημένο ότι πολλές ασθένειες προκαλούνται ή επιδεινώνονται επειδή καταναλώνουμε τρόφιμα που δεν ταιριάζουν στην ιδιοσυγκρασία του οργανισμού μας και αυτό επηρεάζει την ισορροπία του σώματός μας.
Επίσης, η Κινεζική Ιατρική μας συμβουλεύει να εναλλάσσουμε την κατανάλωση ζεστών ή κρύων τροφίμων ανάλογα με την εποχή και τις καιρικές συνθήκες. Κι αυτό γιατί πρεσβεύει ότι οι αλλαγές του καιρού αλλά και του περιβάλλοντος συνδέονται με το ανθρώπινο σώμα και το επηρεάζουν, άρα και την υγεία μας.
Παραδείγματος χάριν, το καλοκαίρι που έχει ζέστη και ξηρασία, το σώμα ζεσταίνεται και στεγνώνει προκαλώντας ξηροδερμία, δυσκοιλιότητα και έλλειψη υγρών. Τότε πρέπει να καταναλώνουμε κρύα τρόφιμα για να βοηθήσουμε το σώμα μας να ισορροπήσει την ζέστη.
Και φυσικά καλό θα ήταν να καταναλώνουμε φρούτα και λαχανικά εποχής για να αποκομίζουμε τα βέλτιστα οφέλη.
